
1. Mijn smartphone
In deze les staat de smartphone centraal.
Zo’n mobiele telefoon kan uw leven op allerlei manieren leuker, socialer en makkelijker maken. Maar dan is het natuurlijk wel fijn om te weten hoe hij werkt.
Hoe vindt u uw weg op het schermpje? Op welke manieren kunt u in contact komen met familie en vrienden?
Welke apps maken uw leven leuker en makkelijker?
We nemen u in stapjes mee door de enorme wereld die schuilgaat achter dat kleine apparaatje.
Wilt u terwijl u alle mogelijkheden onderzoekt nog even terug naar een eerder les-scherm? Dat kan! U kunt met uw vinger gewoon weer naar boven swipen in de les.
Tijd om te beginnen!

iPhone of android?
Niet alle smartphones werken hetzelfde. Ze gebruiken dan een eigen systeem om alles te laten werken.
IOS is het systeem van Apple. Dat merk maakt de iPhone-telefoons.
Android is het systeem van Google. Dit systeem wordt door verschillende telefoonmerken gebruikt. Samsung, Nokia en Huawei bijvoorbeeld.
Op welk systeem werkt uw smartphone? Dat is handig om te weten, want sommige dingen werken op beide systemen hetzelfde, maar er zijn ook verschillen.
Kijk op de achterkant van uw smartphone. Ziet u een logo van een appeltje? Dan heeft u een iPhone en dus het iOS-systeem. Ziet u dat niet? Dan heeft u een telefoon met het Android-systeem.Welkom Online-helpdesk
Er zijn heel veel verschillende smartphones en die werken allemaal een beetje anders. Daarom verwijzen we u soms naar de handleiding die bij uw telefoon hoort, of naar iemand die u hierbij kan helpen.
Heeft u hulp nodig bij deze les? U kunt dan de Digihulplijn bellen: 0800 – 1508.
Hoe werkt uw smartphone?
Wilt u weten hoe iets op uw iPhone werkt, of juist op uw Android-telefoon? Op internet vindt u vaak de antwoorden.
Heeft u een iPhone? Hier staat de gebruikershandleiding van de iPhone:
- U kunt in de zoekbalk van de gebruikershandleiding woorden intypen die te maken hebben met wat u zoekt.
- U kunt ook in de inhoudsopgave van de gebruikershandleiding zoeken naar het onderwerp waarbij u hulp nodig heeft.

Hoe werkt uw smartphone?
Heeft u een Android-telefoon? Dan heeft u natuurlijk niets aan die iPhone-handleiding.
Waarschijnlijk kreeg u een handleiding bij uw smartphone toen u deze kocht of kreeg. Zo niet, dan kunt u de handleiding online opzoeken.
Probeer het maar eens!
Ga op uw computer of tablet naar Google.nl en typ in de witte balk ‘handleiding’ gevolgd door de (hele) naam van uw toestel. Bijvoorbeeld:
- handleiding Samsung Galaxy S21, of
- handleiding Huawei P40
Tik dan op enter.
In beeld verschijnt nu een hele rij zoekresultaten. Daar zit vast een website met de handleiding van uw telefoon bij.
Wat is een simkaart?
Een simkaart is een klein plastic kaartje. Daarop zit een nog kleiner gouden plaatje: de chip. Er zit informatie in opgeslagen over uw telefoonnummer en telefoonabonnement. U krijgt die simkaart als u een abonnement afsluit.
De simkaart moet in uw telefoon worden geplaatst. Hij koppelt uw telefoon aan uw abonnement. Als hij geïnstalleerd is, kunt u bellen, sms’en en internetten.
Hoe de simkaart in de telefoon geplaatst moet worden, verschilt per telefoon. U kunt de gebruikershandleiding van uw telefoon bekijken om te ontdekken hoe het voor uw smartphone werkt.
U zoekt op internet hoe u uw simkaart in uw smartphone moet plaatsen.

Telefoon opladen
Elke smartphone heeft een batterij, ook wel een accu.
En elke batterij loopt leeg als u uw smartphone gebruikt.
Rechtsboven in het scherm staat het batterij-symbooltje. Daaraan kunt u zien hoe vol of leeg de batterij is.
Het is dus nodig om uw smartphone af en toe op te laden. Weet u hoe u dat doet?

De oplader
Bij uw smartphone heeft u een oplader gekregen. De stekker stopt u in het stopcontact, en het plugje aan het andere uiteinde van het snoer steekt onder in de telefoon.
Op het scherm kunt u zien of de telefoon inderdaad oplaadt. In beeld ziet u dan een percentage dat langzaam oploopt.
Bij 100% is uw batterij weer helemaal opgeladen.
U hoeft niet per se tot 100% te wachten voordat u uw telefoon weer kunt gebruiken. Maar handig is het natuurlijk wel. Dan gaat uw telefoon weer zo lang mogelijk mee.Opdracht
Hoe zet u de telefoon aan of uit?
Daar heeft elke smartphone een knopje voor. Bij de meeste telefoons zit dat knopje aan de rechter zijkant. Daarmee zet u uw telefoon aan. U moet dan uw wachtwoord intypen om de telefoon te kunnen gebruiken. Met dit knopje zet u uw telefoon ook uit.
Houd de knop even ingedrukt en het scherm gaat gewoon op zwart: stand-by heet dat. Maar houdt u hem langer ingedrukt, dan ‘vraagt’ uw smartphone op het scherm of u hem wilt uitschakelen.
Komt u er niet uit? Zoek in de handleiding of op internet op hoe u uw telefoon aan- of uitzet. Gebruik bijvoorbeeld de zoektermen ‘smartphone’, ‘inschakelen’, ‘uitschakelen’. Vergeet niet ook het model van uw smartphone in te typen.
Navigeren op uw telefoon: tikken en swipen
Gek hè, dat uw smartphone (bijna) helemaal geen echte knoppen heeft? Door het touchscreen (aanraakscherm) is dat niet meer nodig.
Wel moet u twee dingen goed kunnen: tikken en swipen.
Door te tikken (of drukken) raakt u met uw vinger kort een icoontje aan, alsof het een knop is. Net als een klik met de muis op uw computer eigenlijk.
Swipen is eigenlijk een veegbeweging. U raakt met uw vinger uw scherm aan en maakt ook een vegende beweging over het scherm, naar boven of naar beneden. Zo veegt u een stuk van het scherm weg en komt er een volgend deel van het scherm in beeld. Op die manier ‘bladert’ u door bijvoorbeeld een menu, of door een lange tekst.

Telefoon vergrendelen
Als u uw telefoon zomaar in uw broekzak of jaszak stopt, kan het gebeuren dat u met uw lichaam per ongeluk op de toetsen drukt als u beweegt.
Daarom is het verstandig om uw telefoon na gebruik altijd op stand by te zetten door de aan-uit knop kort in te drukken. Uw telefoon gaat dan op slot. Zo weet u zeker dat u nooit per ongeluk iemand zult bellen of sms’en.
Als u uw telefoon verliest of als die gestolen wordt terwijl hij op stand by staat, kan iemand die uw toegangscode niet kent er geen gebruik van maken. Dat is wel zo veilig!

Beveiliging instellen
Heeft u een nieuwe telefoon? Dan moet u de toegangscode, patroon, vingerafdruk en/of gezichtsherkenning nog instellen.
Dat doet u zowel bij een iPhone als Android-telefoon in het instellingen-menu op de telefoon.
Dit menu is herkenbaar aan een tandwiel-icoontje op het startscherm.
Komt u er niet uit? U kunt altijd hulp vragen.
Toegangscode onthouden
De toegangscode is de belangrijkste manier om de telefoon te beveiligen.
Zelfs telefoons met een vingerafdruk of gezichtsscan vragen af en toe nog om een toegangscode. Als extra controle bijvoorbeeld. Of als u in een ruimte bent waar het te donker is om een goede gezichtsscan te maken of als u een pleister om uw vinger hebt.
Let op: onthoud de toegangscode van uw telefoon dus altijd goed. Schrijf die ergens op. Bewaar de toegangscode nooit bij uw telefoon. Want als u zowel de code als de telefoon kwijtraakt, kunnen anderen gewoon uw telefoon ‘in’. Ze kunnen dan bijvoorbeeld bellen op uw kosten, of uw berichten lezen.
Toegangscode wijzigen
Nieuwe telefoons hebben meestal al een toegangscode. Vraag ernaar zodra u de telefoon krijgt.
Misschien is de code wel erg simpel, bijvoorbeeld 0000 of 123456. In dat geval moet u een moeilijkere code instellen.
Mocht u uw telefoon dan ooit kwijtraken, dan kunnen anderen niet makkelijk uw code raden.
Hoe u de toegangscode wijzigt, verschilt per telefoon. Pak daarom de handleiding erbij, daar staat het in. Of vraag iemand om hulp.
Swipen: helemaal (naar) het einde
Oké, u weet hoe u in uw telefoon moet komen. Laten we nu even gaan oefenen met swipen.
Open het internet op uw telefoon.
Tik op de adresbalk bovenaan en typ daar vervolgens www.nu.nl in. Druk vervolgens op de ‘pijl-knop’ rechts van het toetsenbord.
U ziet een hele lange lijst met nieuwsberichten. Swipe helemaal omlaag, langs alle berichten, tot u niet verder kunt.
Swipe nu weer helemaal omhoog. Tot u niet meer verder kunt.
Opdracht
Bent u door alle activiteiten even ‘verdwaald‘ in uw eigen telefoon? Dan wilt u vast even weg van internet en weer helemaal terug naar het startscherm van uw eigen telefoon. De meeste toestellen hebben hier een thuisknop voor.
Soms is dit een echte ronde knop onderaan uw scherm, soms een knop aan de zijkant. Wat u ook aan het doen bent, de thuisknop brengt u altijd weer ‘thuis’, terug naar het begin.
Waar zit de thuisknop op uw telefoon?
Weet u niet wat uw thuisknop is? Vraag het uw begeleider!
Beltoon, volume en trilfunctie
Natuurlijk wilt u ook gewoon kunnen bellen met uw telefoon. Dan is het belangrijk dat uw smartphone geluid maakt als iemand belt.
U kunt uw beltoon en het volume aanpassen. Zo mist u nooit een oproep.
Ook kunt u de trilfunctie inschakelen of uitschakelen. Uw telefoon trilt dan als iemand u belt.
Dat is handig als u niet zo goed hoort, of in situaties waarin u anderen niet wilt storen met een luid rinkelende telefoon. Bijvoorbeeld in de trein of in de bibliotheek.

Alles zelf bepalen
Elke telefoon biedt een keuze aan beltonen. Een rinkelende telefoon, een vrolijk deuntje, tsjilpende vogels of een ruisende zee.
U vindt de beltonen in het instellingen-menu.
Het volume van de door u gekozen beltoon kunt u zelf bepalen. Oorverdovend hard, heel zachtjes of zelfs helemaal ‘op stil’.
Net wat u wilt.
De trilfunctie kunt u alleen inschakelen of uitschakelen.

Helderheid, leesbaarheid en scherm draaien
Voor sommige mensen zijn de icoontjes en teksten op hun smartphone niet goed leesbaar. Gelukkig kunt u in dan de helderheid van uw scherm of de tekstgrootte aanpassen.
Op elk type toestel gaat u hiervoor naar het instellingen-menu (tandwiel-icoontje) op uw telefoon.
Op een iPhone tikt u vervolgens op Scherm en helderheid om alle opties te zien en aan te passen.
Zoek op een Android-telefoon naar Weergave en helderheid. Dit kan wat lastig zijn, want niet alle Android telefoons gebruiken dezelfde benaming.
Speel gerust een beetje met dit soort opties om te ontdekken wat het prettigst voor u werkt. Er kan niets misgaan!
Een draaiend scherm
De meeste telefoons hebben een scherm dat uit zichzelf ‘meedraait’ met uw hand. Probeer het maar eens!
Wellicht vindt u het niet zo prettig dat het scherm en de knoppen regelmatig verspringen. U kunt dit ‘schermdraaien’ dan uitschakelen. Dat is heel simpel. Uw telefoon heeft een snel ‘bedieningspaneel’.
Veeg op de iPhone van beneden naar boven op uw scherm. Tussen de icoontjes ziet u een ‘slotje’. Door daarop te tikken zet u uw scherm vast (of haalt u ‘m juist van het slot).
Veeg op een Android van boven naar beneden op uw scherm. Soms moet u twee keer vegen om alle mogelijkheden te zien.
Tussen de icoontjes ziet u een ‘Automatisch draaien’. Door daarop te tikken zet u uw scherm vast ((of haalt u ‘m juist van het slot).
Wifi… of mobiel netwerk?
Met uw smartphone kunt u internetten. Dat internet ‘krijgt’ u op twee verschillende manieren.
Als u een smartphone koopt, sluit u ook een abonnement af. Per maand betaalt u dan een vast bedrag voor een databundel: dat is een pakket waarmee u kunt bellen, sms’en en internetten. Dat gaat dan via het zogeheten mobiele netwerk.
Als u thuis bent, kunt u uw smartphone ook aansluiten op het wifi-netwerk. Dan gebruikt u het internet van de wifi-verbinding en hoeft u geen gebruik te maken van uw databundel. Dat scheelt vaak kosten.
Moet u nog een abonnement afsluiten, en weet u niet goed welke databundel het beste bij u past? Op vergelijkingssite Telefoonabonnement.nl kunt u dit ontdekken.
Op het mobiele netwerk
Via het instellingen-menu (het tandwiel-icoontje) kunt u instellen dat uw smartphone verbinding maakt met internet via het mobiele netwerk. Dat is dus via uw abonnement.
Hiervoor gaat u op een iPhone naar Mobiel netwerk en zet u het schuifje achter Mobiele data naar rechts, dus op groen.
Op een Android-telefoon gaat u naar Netwerk en internet en tikt u op Datagebruik. Vervolgens zet u het schuifje naar rechts, dus op blauw.
Vanaf nu heeft u direct toegang tot internet via het mobiele netwerk.

Thuis op wifi
Als u uw smartphone koppelt aan uw bestaande wifi-verbinding thuis, kunt u daarmee gratis internetten via uw smartphone.
Om verbinding te maken, moet u de naam van het betreffende netwerk weten en het bijbehorende wachtwoord.
Vaak zijn dit lange cijfer- en letterreeksen. Het is dus een nauwkeurig werkje.
Maar als u eenmaal verbinding heeft gemaakt, zal uw smartphone die inloggegevens onthouden.

De wifi-instellingen vinden
U vindt uw eigen Wifi door in het instellingen-menu op Wifi te tikken.
In beeld verschijnt nu een lijstje netwerken: het wifi-netwerk van u, van de buren, en misschien ook wel van een winkel of restaurant bij u in de straat. Klik op de naam van uw eigen wifinetwerk en vul het wachtwoord in.
Soms kunt u ook ergens verbinding maken met de wifi van een gebouw, zonder dat daar een wachtwoord voor nodig is. Dan moet je vaak bevestigen dat je op het netwerk wilt en akkoord gaan met de voorwaarden. Bijvoorbeeld op publieke plekken zoals de bibliotheek of de McDonald’s. Wees voorzichtig! Op een onbeveiligd wifi-netwerk kunnen mensen ook makkelijk op uw telefoon inbreken.Opdracht
Bent u klaar om te kijken of uw smartphone de wifi-verbinding in uw huis kan vinden?
Ga naar het instellingen-menu en tik op Wifi.
Welke netwerken ziet u naar boven komen? Herkent u uw eigen netwerk? Weet u het wachtwoord? Lukt het zelfs om er verbinding mee te maken?
Vaak staat het wachtwoord op de onderkant of achterkant van uw ‘internet kastje’ (de router). U kunt altijd hulp inschakelen.Aanmaken van Apple ID of Google-account
Uw smartphone kan u vragen om een account aan te maken voor uw telefoon. Bij een iPhone heet dit het Apple ID, en op een Android-telefoon een Google-account.
Met dit account kunt bijvoorbeeld een kopie van de gegevens op uw telefoon maken en online opslaan. Of bepaalde instellingen onthouden en apps (programmaatjes zoals een spelletje of digitale krant) downloaden.
U hoeft het account niet vooraf aan te maken. U kunt best wel wat functies van uw telefoon gebruiken zonder een account te hebben.
Wanneer u zo’n account wilt aanmaken kunt u hier (iPhone) of hier (Android-) lezen hoe dat moet.
Gefeliciteerd!
U heeft de les Mijn smartphone afgerond.
U heeft enorm veel geleerd over hoe uw smartphone werkt. U weet wat voor besturingssysteem hij heeft, hoe u kunt opzoeken hoe hij precies werkt, hoe u zorgt dat u met uw smartphone kunt internetten en nog veel meer dan dat.
Tijd om echt met uw smartphone aan de slag te gaan. Want nu duidelijk is hoe u het apparaatje moet bedienen, is het tijd om te ontdekken wat u er allemaal mee kunt doen!
Wilt u door met de volgende les? Tik op de doorgaan-knop.
Sorry
Dit lesprogramma is ontwikkeld voor gebruik met een computer of tablet. Probeer het daar eens mee.
Terug naar overzicht